2025-03-25T09:27:53+07:00 2025-03-25T09:27:53+07:00 https:///tieng-nghe-cua-toi/tu-dien-tieng-nghe-an-cho-nguoi-ngoai-tinh-659.html https:///uploads/news/2021_07/tu-dien-tieng-nghe-an-min.jpg
Nghệ Ngữ https:///uploads/logo.svg
Thứ tía - 06/07/2021 20:57
Người vô Nam, ngoài Bắc
Khẽ thốt đi ra điều gì,
Dân xứ Nghệ vừa phải nghe
Một chuyến là hiểu không còn.
Đồng hương thơm ko quen thuộc biết
Gặp nhau chuyện râm ran,
Dân vùng không giống đứng gần
Cứ như người nước ngoài quốc!

Từ điển giờ đồng hồ Nghệ An những kể từ phổ cập nhất
- Tao = tau
- Tôi = tui
- Bọn bản thân = ta
- mày = mi
- nó = hắn, hấn
- bọn tao, tụi tao, Cửa Hàng chúng tôi = choa
- bọn mi, tụi mi, bọn chúng mi = bây
- Đâu = mô
- Nào = mồ
- Đâu này = tế bào mồ
- “ở đâu = ở mô; chuồn đâu thế = chuồn tế bào rứa; hôm này = bựa mô”
- Kia = ê ; tề = tề
- Gì = chi
- Sao = răng
- Thế, vậy = rứa
- Nay, này = ni, nầy (cái này = cái ni; dạo bước này = dạo bước ni; ngày hôm nay = bựa ni; lại tau chất vấn tí nầy = lại tao chất vấn tí này)

Từ điển giờ đồng hồ Nghệ An khó khăn hiểu nhất
Theo độc giả giờ đồng hồ miền này khó khăn nghe nhất? Có người thưa tiếng miền Nam, sở hữu người kêu giờ đồng hồ miền Bắc, sở hữu người lại nhận định rằng tiếng Bình Định, tuy nhiên có lẽ rằng là vì như thế chúng ta ko nghe... giờ đồng hồ Nghệ thôi!
- nớ = ( nghĩa của chính nó cũng dùng
- giống cơ hoặc tề và thông thường kèm theo với tề ) vd: “ở đầu nớ tề = ở đằng cơ kìa”
- và "nớ" còn rất có thể là:” ấy, đấy hoặc cơ ”
- nớ = ấy, đấy, cơ vd: “ anh nớ = anh ấy; khi nớ = khi ấy, khi đấy, khi đó”
- hồi = thời ( hồi nớ = thời đấy )
- a ri nầy = thế này này
- nỏ = chả = chẳng = ko VD: tau nỏ biết = tao ko biết ( nỏ chỉ đứng trước động kể từ )
- dùng vô câu khẳng định
- Không nói: biết hát nỏ = biết hát kkhông
- chẳng = chả = không
- Ci ( ki, kí ), ghép = cái. VD: đóng góp ci cựa lại = đóng góp cái cửa ngõ lại
- mần = thực hiện “ mần chi = làm những gì ”
- hấy = nhé = nha = nhá
- hè, hầy = nhỉ, nhở
- cò lẹ = sở hữu lẽ
- coi = xem
- vô = vào
- đít lác = đói chi phí = không còn chi phí = ung thư ví = viêm màng túi
- quày = rẽ = quẹo
- lè = bắp chân
- bảo = biểu
- kêu = nói
- chộ = thấy “có chộ chi tế bào mồ = sở hữu thấy gì đâu nào”
- su = sâu
- ót = gáy
- tán tỉnh = cưa cẩm
- cu đỉn = su ót = kẹt xỉn = cứt Fe = kiệt sỉn = kiết lị = keo dán giấy kiệt = bủn xỉn
- đấy = tè = tè “đi đấy = chuồn tè = chuồn tè”( động từ)
- tẹo, tí = xíu, lát
- ở đầu ê = ở đằng cơ = ở đằng đẵng
- thúi = thối
- trợn đôi mắt = trừng mắt
- nguýt = lườm = liếc
- mọi bựa = mùa rồi = hôm bữa
- mọi hồi = ngày trước = ngày xưa
- vả = tát = táng (động từ)
- truốt = kết thúc = toi "VD: mần ko được thì coi như đời mi truốt luôn luôn cơ = thực hiện không xong thì coi như đời mi toi luôn luôn đó"
- bơ = bạt tai
- bộng = lỗ
- đè = nhằm mục tiêu, lựa chọn "vd: răng cứ đè đích ngày bựa ni mi mới nhất Chịu đựng mần = sao cứ nhằm mục tiêu đích ngày ngày hôm nay mi mới nhất Chịu đựng thực hiện "
- tương = tiến công VD: tương cho một fát bây giừ = tiến công cho một fát bây giờ
- tẩn = tiến công VD: tẩn cho một trận bây giừ = tiến công cho một trận bây giờ
- nện = đánh
- vạng = phang
- khở, kháy = khượi, bóc

Từ điển giờ đồng hồ Nghệ An một vài kể từ địa phương
Từ sinh sớm cho tới bửa, con cái mạ.... những kể từ khu vực xứ Nghệ luôn luôn khiến cho độc giả ngoài tỉnh... kinh hoảng toát mồ hôi!
- Sinh ghê gớm, đầy đủ sợ hãi = kinh tởm ( vd: khiếp coi sinh ghê gớm chuồn đươc hoặc khiếp coi đầy đủ sợ hãi chuồn được = khiếp nhận ra ghê gớm hoặc khiếp coi kinh tởm quá)
- cả đàn = cả lũ = cả đàn = cả loạt = cả đống
- bổ = té = té "vd: vấp váp bửa = vấp váp ngã
- xòe = té = té "vd: xòe xe pháo = té xe pháo = té xe
- con mạ = con cái bê ( con cái trườn con)
- Rang = nướng = chiên
- Huề = hòa
- Cảy = sưng (tương tự động như tiếng Quảng Trị)
- Rầy = Sinh rầy = xấu xí hổ, lo ngại, ngượng,vướng cỡ
- sẹo = thẹo
- đại = fết = khá = bừa "ví dụ: fim ni cũng hoặc đại mi hầy = fim này cũng hoặc fết mi nhỉ = fim này cũng tương đối hoặc mi nhở” "thôi cứ mần đại chuồn ko can chi tế bào = thôi cứ thực hiện bừa chuồn chả sao cả đâu"
- mần vọc chuồn = thực hiện bừa chuồn = thực hiện đại đi
- ba hoa, bá láp = bốc phét = dối trá = thưa xạo
- đèo = chở
- quán đường nét = sản phẩm đường nét = tiệm nét
- ốt = quán - tiệm = cửa ngõ hàng
- nghìn = ngàn (xem thêm thắt ngàn hoặc nghìn)
- nấp = núp
- rình = rình mò
- trật = trượt - hụt
- giựt thột = giật thột = không còn hồn
- to = lớn
- rèo = vật nài nỉ
- kíu = cứu giúp. VD: kiú tui với = cứu giúp tôi với"
- đậu trộn = tào phớ = tàu hũ
- nhỏ = bé
- mọi hồi = ngày trước
- ẻ = ỉa
- lạc = đậu fộng
- véo, chít = nhéo
- xoa = thoa
- đành khô hanh = hạch sách = ăn hiếp
- chót = bét = cuối
- na = đem theo đuổi = trả theo đuổi cùng
- nhọc = mệt
- đậu phụ = tàu hũ
- đậu trộn = tào phớ = tàu
- riệu = rượu
- rờ rờ rận rận = vớ đụng chạm vớ vẩn = linh tao linh tinh
- thu mua sắm đồng nhôm = thu mua sắm ve sầu chai
- đệm = nệm
- trét = bôi
- Trửa = giữa
- Trọi hoặc xán vì chưng ném
- hu = thảy = tung
- bớp = chụp = hứng
- hu và bớp = tung và hứng = thảy và chụp
- trèo = leo
- bứt = bẻ = ngắt = hái
- ngoắc treo đồ vật ăn mặc quần áo = móc treo đồ vật quần áo
- nhủ = biểu "vd: ai nhủ mi ngu chuồn mần rứa = ai biểu mi ngu đi làm việc thế"
- cảy = sưng
- xán = ném " xán viên đá = ném viên đá"
- rờ = sờ
- vọc = nghịch
- khi = lúc
- cả lũ = toàn bộ = toàn bộ " cả lũ bọn bây = toàn bộ tụi mi = toàn bộ bọn chúng mày"
- rệt = xua = đuổi
- chộ tế bào rứa = ở đâu đấy
- bẩy = bẫy
- xịch = di dịch không nhiều = dịch rời 1 đoạn cụt "vd: xịch quý phái một bên, xịch xuống, xịch lên
- lạt = nhạt
- giúp = giùm = hộ
- bị troẹo cổ = bị ngáo cô
- tra = già cả "dạo ni coi mi tra rứa = dạo bước này coi mi già cả thế"
- ống xả = bô " của xe pháo máy"
- nhoi = coi trộm
- súp = bột canh
>>> Xem thêm: Những kể từ khu vực Nghệ An tỉnh Hà Tĩnh thông thường bắt gặp nhất

Một số kể từ Nghệ An cho những người ngoài tỉnh
- dằm = điểm "vd: tau ra đi trên đây tí mi giự dằm cho tới tau nha = tao ra đi trên đây lát mi lưu giữ điểm cho tới tao nhé"
- nậy = rộng lớn "vd: dạo bước ni coi người nậy hầy = dạo bước này coi người rộng lớn nhỉ"
- đị = điệu
- cả gò, cả bẫy nhả, cả bẫy ổ, cả tỉ, cả loạt = sở hữu rất rất nhiều
- ải ải = ko nhằm nhò "VD: dạo bước ni tau bán sản phẩm ải ải ắm bây à = dạo bước này tao bán sản phẩm ko nhằm nhò bọn mi à"
- hiên, thềm, hiên nhà = ban công, lan can
- tọng = nhét "VD: tọng toàn bộ chai lọ vô bị chuồn = nhét toàn bộ chai vào trong túi đi"
- loong bia = lon bia
- cẳng = chân
- tớp leo = thưa leo = thưa chen vô "VD: sử dụng vô trg` thích hợp như người này ko thưa không còn câu thì đã trở nên người cơ chảy buột thưa chen vào"
- táp = ăn "tap là kể từ nặng trĩu rộng lớn ăn dùng làm thưa khi thưa móc hoặc xoáy người không giống "VD: uh rứa thì mi táp tiếp cận không còn hấy = ờ thế thì mi ăn"hoặc nuốt" tiếp cận không còn nhé
- bựt = nhảy "VD: bựt lửa = nhảy lửa; bựt nhà bếp gas = nhảy nhà bếp gas; bựt lại HĐ Giám Khảo = ật lại ban giám khảo"
- rọt = ruột
- nhìn sinh sợ hãi chuồn được, coi đầy đủ sợ hãi chuồn được = coi khiếp vứt xừ = coi kinh vứt xừ"
- huề = hòa
- bằng tày = vì chưng ko = vì chưng quá = như không
- chốc nữa = chút nữa = lát nữa = tí nữa = tẹo nữa = xíu nữa
- bể = vỡ
- bổ = té = té
- đút lót = ăn năn lộ
- bàn là = bàn ủi
- cấy chạc = cái dây
- trốc tru = đầu trâu = đồ vật ngu
- nạm = nắm
- đại = khá = bừa
- rành = rất
- đập chắc chắn = tiến công nhau
- một chắc chắn = một mình
- cảy = sưng
- bể = vỡ
- cột chạc lại = buộc chão lại
- rứa ê tuy nhiên = thế cơ mà
- mần vọc chuồn = thực hiện bừa chuồn = thực hiện đại đi
- rớt chi phí tề = rơi chi phí kìa
- cấy bị = cái túi lớn
- fỏng = bỏng
- nhao mấn, mần rạo, nhặng địt, ỏm tỏi = thực hiện ồn
- đành khô hanh = bắt bẻ
- tẩn cho một trận = tiến công cho một tận
- choảng nhau = tiến công nhau
- trửa = giữa
- tra = già cả "vd: dạo bước ni coi mi tra rứa = dạo bước này coi mi già cả thế"
- truốt, truột chạc = xong" vd:mi thực hiện rứa coi như đời mi truốt rồi cơ = mi thực hiện vậy coi như đời mi kết thúc rồi đó"
- ẻ troạng nang, ẻ trót xối = tiêu chảy = chuồn kiết = táo bón
- troạng = bại lỗ hoặc sứt sẹo mẻ " nhưg chỉ sử dụng vô thực trạng như: dạo bước ni thực hiện ăn troạng không còn rồi = dạo bước này thực hiện nhằm nhò lỗ không còn rồi" chứ ko sử dụng như troang tình thân tuy nhiên fải sử dụng sứt sẹo mẻ tình cảm
- trét = bôi"trét lên tường = để bôi lên tường"
- bựt cho tới ghép trửa mặt mũi = đập cho tới fát thân thiện mặt
- chả tổ thân phụ mái ấm mi đi ra = tiên sư tía mái ấm mày
- bâu thâm thúy, thoi boi = xen hoặc xỉa vô chuyện người khác
- giảm xóc = phuộc " của xe pháo máy"
- cân = ký "mi nặng trĩu bao nhiêu cân nặng = mi nặng trĩu từng nào ký"
- mấy = bao nhiêu
- chạm = đụng
- thúc = húc
- ngậm mồm chuồn = câm mồm đi
- đọc vọc,gọi quáng gà = thưa tùm lum, thưa đại, thưa ltinh tinh ( tức là thưa ko đúng đắn sự việc
- cây = km
- nhim = râm " đứng vô chộ nhim ngoài nắng nóng = đứng vô điểm râm kẻo nắng"
- khiếp = kinh = ghê
- so tị nạnh = sánh bằng
- út = chót = bét = cuối cùng
- chém mồm chém mồm = trộm vía
- nói rất thật = thưa như đích rồi
- quăng = vứt = giục
- ở một chắc chắn = ở một mình
- huề = hòa “huề vốn liếng = hòa vốn”
- vừng = mè

Sưu tầm những kể từ giờ đồng hồ Nghệ An khó khăn nghe
- vạng, nện, = fang" vd: tau fang cho một fát bây giừ = tao fang cho một fát bây giờ"
- vả = tát
- bơ = bạt tai
- rớt = rơi
- nhọc = mệt
- liệt = phê hoặc vượt lên mệt
- rán = chiên
- tợn = bặm trợn = dữ
- cứ a răng á = cứ thế này ấy = cứ kỳ kỳ sao đó
- đáng ghét bỏ = kỳ cục
- kưng = chiều chuộng
- cóc dịch = xi chiêng = áo ngực = áo lót
- su lích = si líp = sịp = quần chíp = quần lót
- mến = quý = thương
- ăn cắp = ăn trộm = ăn cướp
- ghẹo = trêu
- lòi = hở
- không can chi tế bào = chẳng sao cả đâu
- khun = ranh ( những kể từ thưa quá:ranh,quỷ,quái,ma,yêu thương tinh anh,trăn, cáo già cả, đỉa )
- cá tràu = cá ngược = cá lóc
- fàm tính = viên tính, lạnh lẽo tính
- khái = hổ = cọp = hùm = tiger
- cầy = chó = tuất = cẩu = dog
- cấy chủi = cái chổi
- khải = gãi” khải sườn lưng = gãi lưng”
- ngoắc = móc “móc quần áo
- phể mui = nẻ môi = nứt môi (mùa thu hoặc ngày đông hoặc bị khô rạn và nứt nẻ môi”
- 1 nạm = 1 bắt “vd: 1 nạm gạo = 1 bắt gạo”
- ngọ = ngõ = hẻm
- nước méng hoặc nước mánh = nước miếng hoặc nước bọt
- nước sôi = nước thanh lọc “ là nước lạnh đang được nấu nướng chín”
- chín chắn = chững chạc
- cái môi = cái muôi
- trọi = chọi
- Chấn = đụng chạm. "Chắc hắn bị chấn tế bào đó" = "chắc nó đụng chạm trúng đâu đấy"
- khỏ = gõ
- bộng = lỗ
- Cù chuầy = lầy lụa (nhầy nhụa) = ăn vạ
- phể mui = nứt môi
- nhể = nát nhừ = xoàng xĩnh phong độ
- lặt = nhặt, nhặt
- mưa bác sĩ = mưa fùn
- áo fông = áo thun
- mũ = nón
- ô = dù
- Lai = đèo = chở
- bấu víu = treo bám
- cấu = cào
- thế nên = vì chưng vậy
- khi nại = khi nãy = vừa phải nãy
- ả = mụ "dùng nhằm nói đến ng` thanh nữ ko bao nhiêu thện cảm"
- xỏ lá = gian trá trá
- Khu mấn = quần què
- Xé vé = dìm hàng
- trách chi = chả trách cứ = thảo này = yếu ớt chi = yếu ớt gì
- bứt = ngắt “ bứt hoa = ngắt hoa”
- giựt = giật”cướp giựt = cướp rung rinh hoặc năng lượng điện giựt = năng lượng điện giật”
- mỏ = mồm = mõm = miệng
- mui = môi
- trèo = leo “ trèo cây = leo cây”
- địt = rắm = xả tương đối = thả bom
- cái đém = cái bớt
- lẹo = đ*= đ** = phú hợp
- chén = ly nhỏ = ly nhỏ
- cốc = ly
- thìa = muỗng
- nỉa = dĩa
- tô = chén bát to
- đọi = bát
- Chưởi = chửi
- nhởi = chơi” chuồn nhởi = chuồn chơi
- Đập = tiến công. VD: bọn chúng đang được đập chắc chắn = bọn chúng đang được tiến công nhau
- Tróc,trợt = chầy xước = bong “tróc domain authority, trợt domain authority = bong domain authority hoặc chầy da”
- Bóc = hé “bóc gói bim bim = hé gói bim bim”
- Đấy = tè "dùng kể từ nào thì cũng đc
- Cảy = sưng. VD: cảy 1 viên = sưng 1 cục
- Chạc = dây
- Nót = nuốt
- Quẹt khu vực = đếch cần thiết = chả thèm
- cột = buộc = thắt (dùng với những dụng cụ "vd: cột chão vô cây = buộc chão vô cây
- trói = buộc " trói hắn lại ko được dỡ đi ra = buộc này lại ko được hé ra"
- Rành = rất rất. VD: hắn học tập rành chất lượng = Nó học tập rất rất giỏi
- giừ = giờ “ giừ chuồn tế bào trên đây hả bây = giờ trên đây nơi đây hả từng người”
- hè hoặc hầy = nhỉ hoặc nhở
- chơ = chứ vd:”chơ răng nựa = chứ sao nữa
- nếu tuy nhiên tau cứ mần rứa thì răng mồ = nếu như tao cứ thực hiện thế thì sao nào
>>> Xem thêm: Từ điển giờ đồng hồ tỉnh Hà Tĩnh - 100 kể từ thông thường bắt gặp nhất hiện nay nay

Một số tự vị giờ đồng hồ Nghệ An xưa
- bới cơm trắng = xới cơm
- đen đủi = xui xẻo
- xon = đỏ hỏn = hên
- nhác = lơ là = thực hiện biếng
- Nhác trượn rọt = lơ là chảy thây
- đùm = gói
- gưn = sát ( câu này thỉnh phảng phất mới nhất thưa, nhiều phần vẫn sử dụng kể từ sát )
- quân nớ = bọn nó = tụi nó = bọn chúng nó
- bày = chỉ
- phụ chi phí quá = thối chi phí thừa
- đến = tới
- đậu = đỗ
- nói tục = thưa bậy
- buổi túi = buổi tối
- tru = trâu
- mấn = váy
- trốc = đầu
- bằm = xút mạnh” bằm bóng = xút mạnh bóng”
- đấm nhau và đập nhau = tiến công nhau
- ê chà = thối giời
- khu = đít = mông = fao câu
- nịt = chão sườn lưng = thắt lưng
- xe chiến = xe pháo độ
- ngày kiểu mẫu = ngày cơ (tức là sau ngày mai 1 ngày)
- tày = huề vốn liếng ban đầu
- nhể = bựa = nát
- cù chuầy = cù nhầy = đàn hầy = nhầy nhụa
- cù bất cù bơ = bụi bặm bụi bờ bác sĩ thang
- nổ = chém gió
- sổ đị = duyên dáng quá
- bồng = bế = ẵm
- nhớp = dơ = dơ
- khun = khôn
- troi = ranh
- Chộ nhim = điểm râm = điểm mát
- buôn chuyện = tám chuyện
- cức = ức = tức
- nôn = mửa
- rinh, khênh = bưng, bê
- sơ sơ = sương sương = chút chút
- xe lai = xe pháo ôm
- o = cô “em gái của tía hoặc bố”
- dì = “em gái của mẹ”
- cậu là em trai của mẹ
- chú là em trai của ba
- tất cả anh chị của tía hoặc u đều được gọi là bác
- ba u = bố mẹ = cha mẹ = thầy u = tía mạ
- mự = bà xã của em trai u hoặc bà xã em trai bố
- nạt = quát mắng = mắng
- hét = la
- nôn = nhột
- ciếc = cù léc = thọc léc
- bớp = cave = phạch = phò = lẳng lơ = điếm
- đài = gàu = gáo (múc nước) "3 kể từ sử dụng kể từ nào thì cũng đc
- ban lơn = đùa dai
- trêu ngươi = chọc tức
- ngất ngất = linh tinh anh = vớ vẩn ví dụ:nói ngất ngất = thưa linh tinh
- lừa = gạt
- dạ = vâng
- suốt = hoài " vd: số nớ ăn trong cả rứa tuy nhiên mi ko ngán à = số đấy ăn hoài thế tuy nhiên mi ko ngán à"
- dùng = xài
- ngỏng = cương
- cà trắp = cà chớn = láu cá
- xơi = ăn “xơi tái ngắt = ăn sống”
- khỉ bão = chả tía mi, tiên sư mi = thằng quỷ xứ
- ba trợn tía trạo hoặc tía trớp tía tráo = tía láo tía lếu
- lóc bóc tách = khệnh khạng, bốc đồng hoặc láo toét
- lớp tớp = láo lếu hấp tấp
- rờ rờ rận rận = vớ đụng chạm vớ vẩn = linh tao linh tinh
- cà khịa = tạo nên sự = lần chuyện
- cù chuyến = khờ = đần
- đập thâu thân phụ mi giừ = tiến công vứt tía mi giờ
- “thòi boi hoặc bâu sâu” vô chuyện ng` không giống = “xía hoặc xen” can thiệp” vô chuyện người khác
- dở = bữa "ví dụ: ngày ăn 3 dở cơm trắng = ngày ăn 3 bữa cơm
- bầy nhầy, cù chuầy,đàn hầy,cù chuyến,cù bất cù bơ,
- ngoài đi ra còn những kể từ như:”rành,nả,nà,hầy,mồ” được sử dụng thực hiện đệm của những kể từ không giống trong mỗi thực trạng thông thường ngày
- ở vinh thưa riêng rẽ hoặc tỉnh nghệ an thưa công cộng thì các kể từ sở hữu lốt chất vấn hoặc lốt té thông thường gửi trở thành lốt nặng
- ví dụ: cụng = cũng ; nựa = nữa ; mụi = mũi
- còn những kể từ sở hữu lốt té cũng thường bị gửi trở thành lốt chất vấn ví dụ” sẻ = tiếp tục ; vẩn = vẫn
- những câu đuổi: (xấn, xéo, cút, fướn, fắn, trở thành, lặn, lướt, lượn, bay, fướt, trướt, lách)
- những câu mang ý nghĩa hóa học chê hoặc chửi: (ngây, ngu, ngất, ngơ, ngố, ngộ, ngớ, ngô nghê, điên, điên loàn, óc, đao, tinh thần, thần kinh trung ương, khùng, chập mạch, chập cheng, rồ, dở người, bệnh).
Xem thêm: Học giờ đồng hồ Nghệ qua chuyện thơ lục bát